Met ingang van 1 januari 2020 is het in Vlaanderen verplicht dat elke woning voorzien is van brandmelders.
Wanneer iemand doof of slechthorend is, kan het lastig zijn om het geluid van de deurbel, telefoon, brandalarm en de wekker waar te nemen. Met name ‘s nachts – zonder hoortoestellen – kan dit problemen geven. Daarom bestaan er al jaren wek- en waarschuwingssystemen voor doven en slechthorenden.
Actie heel 2020!
Speciaal voor doven en slechthorenden in Vlaanderen hebben we de “Lisa RF rookmelder set” samengesteld, bestaande uit:
– 1 x Rookmelder met ingebouwde zender en levensduur van 10 jaar
– 1 x Flitslamp-ontvanger met ingebouwde back up accu
– 1 x Lisa RF time wekker met ingebouwde ontvanger, trilschijf en back up batterij
Deze speciale actie set kan worden uitgebreid met extra brandmelders en/of flitslampen.
Veiligheid en zelfstandigheid!
Een wek- en waarschuwingssysteem kan bestaan uit zenders en ontvangers voor verschillende situaties. Denk bijvoorbeeld aan een deurbelzender, een telefoonzender, een babyfoonzender, flits- of trilontvangers, wekker met ingebouwde ontvanger en zelfs een melding via een APP op uw mobiele telefoon. In Nederland wordt een dergelijk systeem in de meeste gevallen volledig vergoed door de zorgverzekeraar. Een slechthorende grijpt deze kans op grip op alle geluidssignalen in huis met beide handen aan, zou je denken… maar toch hebben veel slechthorenden nog geen eigen systeem met verschillende redenen als oorzaak.
Karin van den Berg is logopedist en audicien en heeft jarenlange ervaring in het behandelen en begeleiden van doven en slechthorenden in audiologische centra. Tegenwoordig is zij werkzaam bij Hoorexpert BV.
Tijdens mijn jarenlange ervaring in het begeleiden van slechthorenden en doven viel me vaak op dat de slechthorende persoon voor me geen wek- en waarschuwingssysteem had laten installeren. Bij navraag gaven mensen verschillende redenen op. Veel van deze redenen waren gebaseerd op onwetendheid of schaamte. In het belang van de slechthorende pleit ik er daarom voor dat professionals goed doorvragen naar de reden van weigering of weerzin, als wek- en waarschuwing ter sprake komt. Na een juiste voorlichting kan de slechthorende weloverwogen een besluit nemen over de plaatsing van een eigen systeem.
Een aantal redenen wil ik graag met u doornemen.
1. Onbekendheid
Ondanks de soms jarenlange slechthorendheid, weten sommige slechthorenden niet van het bestaan van een wek- en waarschuwingssysteem af. Het is natuurlijk een open deur om te pleiten voor het bespreken van het bestaan van dergelijke systemen in de behandeling of begeleiding van slechthorenden.
2. Schaamte
Wanneer de stap gezet is om hoortoestellen te gaan dragen, zou de stap naar het plaatsen van een wek- en waarschuwingssysteem niet zo groot meer hoeven zijn. Niets is minder waar. Sommige mensen vinden het naar dat flitslampen zichtbaar oplichten, en dus ook zichtbaar zijn voor bijvoorbeeld de buren. Het wek- en waarschuwingssysteem kan echter ook geleverd worden met een trilontvanger die aan de broekriem kan worden gedragen of met een APP waarbij de signalen binnenkomen via de mobiele telefoon. Daarbij is het vervelender om bezoek ongemerkt voor een gesloten deur te laten staan of erger nog bij brand niet op tijd geïnformeerd te worden
3. Goedhorende partner
Een veelgehoorde reden om niet over te gaan tot het plaatsen van een wek- en waarschuwingssysteem is de aanwezigheid van een goedhorende partner. Deze partner krijgt de rol toebedeeld om te reageren op de verschillende alarmgeluiden. Sommige partners zullen elk moment van de dag bij elkaar zijn, en geen signaal missen. Maar in de meeste gevallen zal een partner weleens een boodschap moeten doen, en de slechthorende partner achterlaten. Daarnaast is het niet verstandig om de verantwoordelijkheid van het wekken neer te leggen bij de goedhorende partner als het brandalarm afgaat. In een noodsituatie telt elke seconde, en kun je tijd winnen door als slechthorende met een waarschuwingssysteem direct wakker en alert te zijn.
4. Geen poespas
Soms wil een slechthorende een ‘zo normaal mogelijk’ leven leiden, zonder al te veel poespas. Een wek- en waarschuwingssysteem levert echter juist zenders en ontvangers voor diverse situaties, waarmee een slechthorende ‘normaal’ kan functioneren. Denk hierbij aan een instelbare babyfoon, bewegingsmelders die bijvoorbeeld dienst kunnen doen als inbraakalarm, en personen-oproepzender om iemand op afstand te ‘roepen’. Ook kunnen jongere kinderen met een trilwekker op jonge leeftijd leren op tijd op te staan, iets wat de groei naar zelfstandigheid bevordert.
5. Goedwerkend reukorgaan
“Ik ben wel slechthorend, maar met mijn neus is niets mis!”. Brand en rook zorgen voor een scherpe, alarmerende geur die ook een slechthorende uiteraard kan alarmeren. Lang werd gedacht dat het reukorgaan ’s nachts niet werkt, maar uit onderzoek is gebleken dat geuren ook ’s nachts worden opgevangen. Geuren worden tijdens de slaap verwerkt in dromen; nare geuren zorgen voor nare dromen, prettige geuren voor plezierige dromen. In een noodsituatie werkt het reukorgaan echter niet alarmerend. Met andere woorden, de geur van rook of brand zorgt er niet voor dat je wakker wordt. Een brandmelder, gekoppeld aan een flits- of trilwekker zorgt ervoor dat een slechthorende gegarandeerd wordt gewekt.
Bij meerdere woonlagen kan een rookmelder per verdieping eenvoudig worden toegevoegd.
6. Trouwe hond
Een betrouwbare en hulpvaardige hond kan een uitkomst zijn voor slechthorenden. Zo waarschuwen sommige honden hun baasje als er iemand aan de deur staat. Ook kan een hond rook detecteren en onrustig worden. De vraag is of het verstandig is om alarmering volledig bij een huisdier neer te leggen.
7. Alleen voor volledige dove mensen
Ten onrechte wordt soms gedacht dat een wek- en waarschuwingssysteem enkel voor volledig dove mensen van nut is. Een wek- en waarschuwingssysteem is echter ook bedoeld voor slechthorenden. Zonder hoortoestellen is het voor slechthorenden namelijk ook vaak lastig om de geluidssignalen in huis op te vangen. Een reguliere rookmelder geeft een luid alarm, dat bij een matig verlies zonder hoortoestellen vaak nog net hoorbaar is. Net hoorbaar is echter niet voldoende om gegarandeerd gewekt te worden, mocht het alarm tijdens de slaap afgaan.
Veiligheid voorop!
Het bespreken van de mogelijkheden en het nut van een wek- en waarschuwingssysteem is de eerste stap in het vergroten van de veiligheid van slechthorenden.
Het bericht Veiligheid voorop! Speciale actie België! verscheen eerst op Hoorexpert.
